Budowa i namnażanie
Wirusy to struktury całkowicie pasożytnicze, których wielkość wynosi od kilkudziesięciu do kilkuset nanometrów. Nie wykazują żadnych funkcji życiowych poza komórkami gospodarza, dlatego nie są klasyfikowane jako organizmy. Zbudowane są z białka i kwasu nukleinowego. Pojedyncza kompletna postać wirusa to wirion, który składa się materiału genetycznego (DNA lub RNA) oraz otoczki białkowej (kapsydu). Wirusy wnikają do komórek gospodarza i w nich się namnażają. Atakują poprzez wszczepienie kwasu nukleinowego wirusa w DNA komórki, która zaczyna wytwarzać białka kapsydów oraz powielać DNA lub RNA wirusa, czyli elementy składowe nowych wirionów. Powstałe części są samorzutnie kompletowane, dzięki czemu powstają nowe wiriony, które mogą atakować kolejne komórki.
Infekcje wirusowe - leczenie
Większość infekcji układu oddechowego jest wywoływana przez wirusy. Infekcje wirusowe w przeciwieństwie do bakteryjnych nie są podatne na leczenie antybiotykami. Jedynym skutecznym sposobem leczenia infekcji wirusowych jest sprawny układ immunologiczny, który może być stymulowany np. szczepieniami. Antybiotyki działają na zasadzie zaburzenia cyklu życiowego lub metabolizmu bakterii, wirusy nie posiadają własnego metabolizmu, dlatego ta metoda działania jest w ich przypadku nieskuteczna.
Organizm człowieka jest narażony na kontakt z wirusami np. wywołującymi przeziębienie każdego dnia. Istnieje wiele dróg szerzenia się zakażenia, wirusy wywołujące przeziębienie najczęściej przenoszone są drogą kropelkową, czyli w wyniku kichania lub kaszlenia osoby zakażonej. Dzięki układowi odpornościowemu większość zakażeń przebiega bezobjawowo lub z bardzo niewielkim nasileniem objawów. Istotna jest za to informacja, że nawet bez występowania objawów choroby można roznosić ją i zarażać kolejne osoby. Aby infekcje wirusowe dały pełne objawy, konieczne jest zaistnienie sprzyjających dla ich rozwoju warunków. Ciekawym przykładem jest wirus opryszczki, który bytuje w organizmie w stanie utajonym i przechodzi w fazę aktywną dopiero kiedy pojawiają się korzystne warunki, czyli np. spadek odporności.
Infekcje wirusowe - zapobieganie
W przypadku wirusów sprawdza się powiedzenie „lepiej zapobiegać niż leczyć”. Znając mechanizmy zarażania się określonymi grupami wirusów można skutecznie im przeciwdziałać. Dla wirusów szerzących się drogą kropelkową skuteczną metodą zapobiegania jest korzystanie z maseczek jednorazowych, np. https://yellowsport.pl/artykuly-medyczne/maski-medyczne/. Dzięki ich zastosowaniu zmniejsza się ryzyko dostania się chorobotwórczych struktur do nosa i gardła. Do zapobiegania zakażeniom wirusowym, które przenoszone są przez kontakt skóry z zanieczyszczonym materiałem, np. blatem, kozetką, klamkami poleca się stosowanie środków dezynfekujących, np. https://yellowsport.pl/higiena-gabinetu/dezynfekcja-powierzchni/. Niezwykle istotnym czynnikiem warunkującym skuteczność dezynfekcji jest zapoznanie się z informacjami producenta dotyczącymi czasu, po jakim dany środek jest skuteczny. Często produkty osiągają pełne spektrum swojego działania dopiero po upływie kilku, a nawet kilkunastu minut od kontaktu z dezynfekowaną powierzchnią. W zapobieganiu przenoszeniu zakażeń wirusowych ważne są również codzienne nawyki takie jak dokładne mycie i dezynfekcja rąk, które w ciągu dnia mają kontakt z wieloma powierzchniami, potencjalnie mogącymi być siedliskiem wirusów. Wiele wirusów jest nieodpornych na działanie zwykłego mydła z ciepłą wodą, ale jeśli doda się do tego odpowiednie środki dezynfekujące, np. https://yellowsport.pl/higiena-gabinetu/dezynfekcja-rak/, to ryzyko zakażeń staje się naprawdę niewielkie.
Wirusy a uprawianie sportu
Osoby aktywne fizycznie często zastanawiają się, jaki wpływ ma ich zdrowy styl życia na ryzyko zachorowania z powodu infekcji wirusowej. Umiarkowana aktywność fizyczna połączona ze zdrowym odżywianiem pozwala zmniejszyć ryzyko wystąpienia objawów infekcji wirusowej, ponieważ system immunologiczny jest lepiej przygotowany do walki z atakującymi go wirusami. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku osób uprawiających sport z silnym nastawieniem na osiągane rezultaty. Przetrenowanie i stres związane z rywalizacją sportową mogą negatywnie wpływać na możliwości regeneracyjne organizmu. Nie oznacza to oczywiście, że każdy wyczynowy sportowiec jest chory zaraz po tym, jak ktoś zakaszle w jego towarzystwie, jednak jeśli czujemy się osłabieni, to warto pozwolić ciału odpowiednio się zregenerować. W przypadku infekcji wirusowej najważniejsze w leczeniu jest zapewnienie organizmowi odpowiednich warunków do walki z chorobą, dlatego polecany jest odpoczynek i powrót do treningów dopiero po wyzdrowieniu.
