Czym jest magnez?
Magnez jest dwuwartościowym pierwiastkiem chemicznym z grupy metali ziem alkalicznych, szeroko rozpowszechnionym w otaczającym nas świecie. Ze względu na wysoką biodostępność oraz specyficzną budowę chemiczną stał się w trakcie ewolucji pierwiastkiem występującym we wszystkich organizmach żyjących. Jest elementem służącym do wytwarzania i aktywacji enzymów, syntezy DNA i RNA, przemiany węglowodanów, białek, lipidów, przekazywania sygnałów i reakcji katalizy. W organizmie człowieka magnez jest jednym z makroelementów. Jest rozmieszczony nierównomiernie:
- w kościach jest go około 60%,
- w mięśniach (wewnątrzkomórkowo) 39%,
- pozostały 1% jest w tkankach organizmu zewnątrzkomórkowo.
Wartości prawidłowego stężenia surowicy różnią się w zależności od opracowania, najczęstsze to 0,65-1,2mmol/l. Zalecana dzienna podaż magnezu zależy od wieku i płci. Magnez jest kofaktorem dla ponad 300 reakcji enzymatycznych. Jest potrzebny do reakcji aerobowych i anaerobowych wytwarzających energię, do reakcji glikolizy jako cząsteczka składowa kompleksu Mg-ATP. Obecności magnezu wymagają również reakcja fosforylacji oksydatywnej zachodzącej w mitochondriach oraz synteza kwasów nukleinowych (spirali DNA i RNA).
Niedobór magnezu
Mimo powszechnego występowania łatwo dostępnych źródeł magnezu dość często dochodzi do jego niedoboru, gdyż wiele czynników wpływa na jego przyswajanie i wydalanie.
Zbyt mała ilość magnezu w organizmie jest problemem wieloczynnikowym. Często współistnieje z zaburzeniami równowagi innych elektrolitów. O pierwotnym niedoborze magnezu mówi się, kiedy jego podaż w diecie jest zbyt mała. Wtórny jest wynikiem zaburzeń wchłaniania, przewlekłą chorobą nerek, lub nieprawidłową redystrybucją.
Niedobór magnezu większości osób kojarzy się z charakterystycznymi kurczami mięśni oraz zmęczeniem. Poza tymi objawami występują również:
- wahania nastroju,
- zaburzenia funkcji kognitywnych,
- drętwienia,
- mrowienia i drżenie mięśni,
- zaburzenia rytmu serca,
- wypadanie włosów,
- osteoporoza.
Nadmiar magnezu
Nadmiar magnezu występuje dość rzadko. Objawy kliniczne hipermagnezemii to:
- spadek ciśnienia krwi,
- osłabienie,
- bradykardia,
- hipotonia mięśniowa z osłabieniem odruchów ścięgnistych,
- zaburzenia świadomości.
Kiedy i w jaki sposób suplementować magnez?
Hypomagnezemia jest powszechnie występującą dolegliwością, dlatego wskazane jest uzupełnianie zapotrzebowania organizmu na magnez nie tylko z pożywieniem, ale również w postaci suplementacji. Wysiłek fizyczny, silny stres, ciąża i okres karmienia również zwiększają zapotrzebowanie organizmu na ten pierwiastek.
Suplementować magnez w domowych warunkach można przy użyciu:
- środków doustnych,
- kremów,
- kąpieli magnezowych,
- pod kontrolą lekarza suplementacja magnezu może odbywać się w formie dożylnej.
Woda pitna również ma swój udział w odpowiedniej podaży magnezu. W zależności od poziomu magnezu w wodzie (wynikającej ze stopnia oczyszczenia i filtracji oraz położenia geograficznego i geologicznego) jesteśmy w stanie dostarczyć do organizmu nawet do 10% dziennego zapotrzebowania. Dbajmy zatem o odpowiednie nawodnienie, zdrową dietę oraz uzupełniajmy ją odpowiednimi suplementami np. w postaci chelatów.