Choroba przewlekła, a aktywność fizyczna

Choroba a aktywność fizyczna

Często osoby, u których zostaje stwierdzona choroba przewlekła nie podejmują żadnej aktywności fizycznej w obawie przed pogorszeniem swojego stanu. W większości przypadków nie jest to słuszna decyzja. Liczne badania potwierdzają, że odpowiednio dobrana, regularnie podejmowana aktywność fizyczna nie tylko nie pogarsza stanu chorego, a wręcz może go poprawić. Czasy, kiedy np. po zawale mięśnia sercowego kazano chorym leżeć i unikać przemęczania się dawno minęły. Oczywiście rodzaj i intensywność wysiłku zawsze powinny być konsultowane z lekarzem lub fizjoterapeutą, jednak bez wątpienia można stwierdzić, że ruch będzie przyspieszać proces zdrowienia i zapobiegać negatywnym skutkom jego braku.

Trening aerobowy

Trening aerobowy (tlenowy) najczęściej kojarzony jest z klubami fitness i zajęciami nastawionymi na utratę zbędnych kilogramów. Przyspieszenie tętna podczas takiego typu wysiłku i utrzymywanie go na określonym poziomie przez  odpowiednio długi czas powoduje, że do pracy mięśni zużywane są zapasy energii zgromadzone w tkance tłuszczowej. Zastosowanie treningów tlenowych o umiarkowanej intensywności jest elementem procesu rehabilitacji np.  po incydentach kardiologicznych.

Trening aerobowy zalecany jest również u osób chorych na astmę oskrzelową. U osób cierpiących na tę przypadłość często pojawia się atak wywołany wysiłkiem fizycznym, przez co niechętnie podejmują one aktywność. Może to powodować spadek wydolności i zwiększenie częstotliwości epizodów duszności. Dlatego intensywność ćwiczeń powinna być na tyle niska, aby nie wywoływać skurczu oskrzeli (ataku astmy), ponieważ regularne uprawianie sportu w połączeniu z farmakoterapią może zwiększyć wydolność układu oddechowego, zmniejszając nasilenie objawów choroby.

Korzyści płynące z treningu tlenowego związane z utratą masy ciała i poprawą sylwetki są oczywiście powszechnie znane. Efekty te są również korzystne dla osób zmagających się z cukrzycą, bo wysiłek fizyczny wpływa na przemiany glukozy w organizmie, poprawiając mechanizm działania insuliny. Dlatego w leczeniu cukrzycy poza zmianą nawyków żywieniowych powinna być zastosowana zmiana stylu życia, obejmująca również zwiększenie aktywności fizycznej.

Jaki rodzaj aktywności aerobowej będzie odpowiedni dla osób obciążonych chorobami?

     Najczęściej polecanymi formami ruchu są:

• marsz,
• bieg,
• jazda na rowerze,
• pływanie.
• nordic walking.

Rodzaj wysiłku oraz jego intensywność powinna być dobierana indywidualnie dla każdej osoby. Na wybór wpływ będą miały takie czynniki jak:

• obecna wydolność,
• rodzaj choroby,
• choroby towarzyszące,
• preferencje ćwiczącego.

Często pomijanym, a bardzo istotnym punktem są właśnie te ostatnie. Trening powinien być przeprowadzany regularnie, a wybór aktywności, która będzie przyjemnością na pewno zwiększy na to szansę.

Trening anaerobowy

Trening anaerobowy (beztlenowy) charakteryzuje się większą intensywnością i krótszym czasem trwania niż trening tlenowy. Przykładem takiej aktywności jest trening siłowy. Aktywność beztlenowa jest dużym wysiłkiem dla organizmu, dlatego u osób obciążonych chorobami powinna być stosowana zawsze pod nadzorem lekarza, czy fizjoterapeuty. Trening siłowy wpływa nie tylko na mięśnie, ale również na gęstość kości, dlatego osteoporoza  jest wskazaniem do jego stosowania. Choroba ta charakteryzująca się zmniejszeniem gęstości kości i zwiększeniem ich podatności na uszkodzenia (złamania) dotyka głównie kobiet. Panie, u których pojawiły się pierwsze oznaki ostepenii (może być pierwszym stadium osteoporozy, ale w przeciwieństwie do niej jest odwracalna) powinny jak najszybciej uzupełnić swój plan treningowy o ćwiczenia siłowe.

Ćwiczenia oddechowe

 Ćwiczenia oddechowe zwykle kojarzone są z zajęciami relaksacyjnymi lub pracą z logopedą dla osób, które muszą ćwiczyć swój głos. Jednakże będą też szczególnie istotne dla osób z astmą oraz innymi chorobami układu oddechowego.  Mogą one być również świetnym uzupełnieniem treningu, nawet osób dobrze wytrenowanych. Umiejętność właściwej pracy głosem oraz regularne ćwiczenia układu oddechowego pozwalają na lepsze dotlenienie podczas ćwiczeń. Dzięki temu poprawia się wydolność organizmu i nie ma potrzeby przerywania ćwiczeń z powodu trudności w „łapaniu oddechu”. Ćwiczenia oddechowe nie wymagają stosowania specjalnego sprzętu ani dużej ilości miejsca do treningu, warto jednak, zwłaszcza na początku, wykonywać je w obecności drugiej osoby, ze względu na ryzyko hiperwentylacji.

 Ruch to jedno z najtańszych i najskuteczniejszych lekarstw, które posiada niewiele skutków ubocznych. Nawet jeśli do tej pory preferowaliście bierny sposób spędzania czasu, żeby cieszyć się lepszym samopoczuciem, warto skonsultować ze swoim lekarzem uzupełnienie leczenia farmakologicznego o aktywność fizyczną.